Zbliża się czas rozliczeń podatkowych, a więc zwiększonego zainteresowania tematyką podatków i chęci ich obniżania. Ulgi podatkowe to korzyści, które pozwalają zaoszczędzić pieniądze poprzez naliczenie lub zapłatę niższego podatku do urzędu skarbowego.
Podatek dochodowy od osób fizycznych może być znacznie niższy, jeśli w deklaracji PIT wykazane zostaną ulgi podatkowe wpływające na obniżenie dochodu lub na zmniejszenie podatku. O prawo do stosowania ulg podatnik musi zadbać już w trakcie roku – aby korzystać z nich, należy bowiem uzyskać określoną dokumentację oraz spełnić warunki uprawniające do odliczeń.
Aby korzystać z ulg podatkowych w zeznaniu składanym w 2018 r., należy:
- spełnić warunki do jej stosowania już w trakcie roku 2017,
- posiadać wystarczającą dokumentację podatkową,
- w znacznej części przypadków np. ulga z tytułu wpłat na IKZE – ponieść wydatki, które pozwalają odliczyć ulgę w kwocie równej całości lub części tych wydatków.
Jakie wyróżniamy ulgi?
- Takie, które polegają na obniżeniu podstawy opodatkowania i
- Takie, które odliczane są od należnego podatku.
Które są korzystniejsze? Zdecydowanie te od podatku. Ulgi obniżające dochód (podstawę opodatkowania) wpływają jedynie na obniżenie wysokości podstawy opodatkowania – zatem faktycznie podatnik rozliczający się 18-proc. podatkiem z każdego 100 zł odliczonego od dochodu odniesie faktyczną korzyść w kwocie 18 zł. To samo 100 zł w postaci ulgi odliczanej od podatku da faktyczną korzyść w kwocie 100 zł.
Ulgi obniżające dochód
- Ulga z tytułu wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE)
Dokonywanie wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) w danym roku podatkowym uprawnia do odliczenia tych kwot od podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Pozwala to oczywiście zapłacić mniejszy podatek. Limit wpłaty na IKZE w 2017 roku wynosił 5115,60 zł. Jeżeli podatnik wpłacił w 2017 roku taką maksymalną kwotę, a jego dochody „wejdą” w drugi próg podatkowy (stawka 32% PIT), to jego podatek za ten rok będzie niższy o ponad 1,6 tys. zł (dokładnie o 1636,99 zł). Limit wpłat na IKZE w 2018 roku wynosi 5331,60 zł, więc będzie można za rok odliczyć jeszcze więcej.
Więcej o IKZE i tej uldze pisałam tutaj: https://www.oszczedzanienaprzyszlosc.pl/2017/09/ikze-podstawowy-produkt-od-ktorego/
Jeśli nie korzystasz z tego produktu, a chciałbyś założyć, to polecam Ci korzystne IKZE tutaj: https://www.oszczedzanienaprzyszlosc.pl/polecam/
Odliczenia można dokonać w załączniku PIT/O na podstawie dowodu potwierdzającego ponoszenie składek przez podatnika. Skorzystają z niego osoby składające PIT-37, PIT-36,PIT-36L i PIT-28.
2. Ulga internetowa
Ulgę na internet mogą odliczyć osoby, które odliczają ją po raz pierwszy lub po raz pierwszy odliczały ją w zeszłym roku. Ulga przysługuje tylko w dwóch następujących po sobie kolejno latach. Ulgę na internet może odliczyć osoba, która ponosi wydatki na internet (jej imię i nazwisko widnieje na dowodach wpłaty) oraz na którą internet jest zapisany (widnieje na dokumencie zakupu internetu).
Można odliczyć wydatki faktycznie poniesione, jednak nie więcej niż 760 zł.
Warunkiem jest wskazanie ulgi w załączniku PIT/O oraz posiadanie dowodów poniesienia wydatku w roku, za który rozliczana jest ulga, z których wynikają dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty.
3. Darowizny na cele pożytku publicznego
Można przekazać darowiznę organizacjom pożytku publicznego, stowarzyszeniom jednostek samorządu terytorialnego, kościołom, organizacjom kościelnym, spółdzielniom socjalnym, fundacjom, stowarzyszeniom (gdy nie działają w celu osiągnięcia zysku) – na cele zadań publicznych. Można odliczyć faktycznie poniesione wydatki na darowiznę, z zastrzeżeniem, że łączna suma darowizn na cele pożytku publicznego, kultu religijnego oraz z tytułu oddania krwi nie może przekroczyć 6% dochodu.
Do ulgi z tytułu darowizny uprawnieni są wyłącznie ci podatnicy, którzy w trakcie roku przekażą w formie pieniędzy lub rzeczowej określoną darowiznę na ściśle określone cele organizacjom działającym w sferze pożytku publicznego lub równoważnym organizacjom z państw członkowskich Unii Europejskiej lub innych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Co ważne, organizacja musi działać w sferze pożytku publicznego, nie musi mieć jednak statusu organizacji pożytku publicznego.
Aby odliczenie było możliwe, należy wypełnić PIT-36, PIT-28 lub PIT-37 oraz załącznik PIT/O. W zeznaniu wskazać należy obowiązkowo kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres.
4. Darowizny na cele kościelne
Można przekazac darowiznę kościołom, związkom religijnym, kościelnym osobom prawnym oraz innym podmiotom realizującym cele kultu religijnego np. Radiu Maryja. Należy pamiętać, że łączna suma darowizn na cele pożytku publicznego, kultu religijnego oraz z tytułu oddania krwi nie może przekroczyć 6% dochodu.
Przysługującą ulgę możemy odliczyć w PIT-O, gdy wypełniamy PIT-37, PIT-36 lub PIT-28.
W przypadku darowizn na cele charytatywno-opiekuńcze kościelnych osób prawnych obowiązkowym jest pokwitowanie odbioru darowizny oraz – w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na działalność tego rodzaju. Darowizny tego rodzaju odliczać można od dochodu, niezależnie od ich wysokości. Nie obowiązuje limit 6% dochodu, natomiast darowizny przekazywać należy wyłącznie na rzecz kościelnych osób prawnych.
W załączniku PIT/O darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze kościelnych osób prawnych wskazać należy jako wynikające z odrębnych ustaw. W załączniku nie trzeba natomiast wypełniać części D – danych pozwalających na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwy i adresu.
5. Darowizna krwi
Wysokość ulgi dla krwiodawców w zeznaniu za 2017 rok zależy od ilości oraz rodzaju oddanych składników krwi i przysługuje w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty (patrz poniżej) i litrów oddanej krwi lub równoważnej ilości jej składników.
Darczyńcy krwi odliczą od dochodu (przychodu) 130 zł za każdy oddany litr krwi.
Sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana w przypadku osób, które w 2017 roku oddawały składniki krwi – dla każdego z nich została bowiem określona odrębna kwota rekompensaty. Obecnie 1 litr krwi odpowiada:
- 3 litrom osocza,
- 2 donacjom krwinek płytkowych pobranych przy użyciu separatora komórkowego,
- 0,5 donacji krwinek białych pobranych przy użyciu separatora komórkowego,
- 2 jednostkom krwinek czerwonych pobranych przy użyciu separatora komórkowego.
Odlicza się kwotę faktycznie dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwotę stanowiącą 6% dochodu darczyńcy. Limit jest wspólny z odliczeniami z tytułu darowizn na cele kultu religijnego oraz na działalność pożytku publicznego, jak pisałam powyżej
Wysokość dokonanej darowizny należy udokumentować zaświadczeniem jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę.
Odliczenie przysługuje rozliczającym się na PIT-37, PIT-36, PIT-28 – poprzez wypełnienie załącznika PIT/O.
6. Ulga rehabilitacyjna
Osoby chorujące, niepełnosprawne oraz podatnicy posiadający na swoim utrzymaniu osoby niepełnosprawne mogą przy okazji składania rocznego zeznania podatkowego odliczyć od dochodu określone wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych.
Za wydatki umożliwiające skorzystanie z ulgi uważa się wydatki poniesione na:
1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
2) przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
3) zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
4) zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
5) odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
6) odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;
7) opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
8) utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
9) opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
10) opłacenie tłumacza języka migowego;
11) kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia;
12) leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);
13) odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
- osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
- osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a;
14) używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł;
15) odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
- na turnusie rehabilitacyjnym,
- w zakładach, o których mowa w pkt 6,
- na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11.
Korzystać z ulgi rehabilitacyjnej może osoba, na której utrzymaniu pozostaje osoba niepełnosprawna, jeśli jest ona współmałżonkiem, dzieckiem własnym i przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie, rodzicem, rodzicem współmałżonka, rodzeństwem, ojczymem, macochą, zięciem i synową, pasierbem. W takim wypadku podniesiony został nieco limit dochodów uzyskiwanych przez osoby niepełnosprawne będące na utrzymaniu członków swoich rodzin i wynosi 10.080 zł.
Korzystać z ulgi rehabilitacyjnej może osoba, na której utrzymaniu pozostaje osoba niepełnosprawna, jeśli jest ona współmałżonkiem, dzieckiem własnym i przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie, rodzicem, rodzicem współmałżonka, rodzeństwem, ojczymem, macochą, zięciem i synową, pasierbem. W takim wypadku podniesiony został nieco limit dochodów uzyskiwanych przez osoby niepełnosprawne będące na utrzymaniu członków swoich rodzin i wynosi 10.080 zł.
7. Ulga na badania i rozwój
Jest przeznaczona wyłącznie dla przedsiębiorców i obejmuje wydatki kwalifikowane ponoszone na działania wpływające na rozwój innowacyjności przedsiębiorstwa. W ramach ulgi odliczeniu podlega m.in. część wydatków na korzystnie z aparatury, nabycie materiałów i surowców, prace badawcze, zatrudnienie w celach badań i rozwoju, ekspertyzy i opinie.
Ulgi obniżające podatek do zapłaty
- Składki zdrowotne
Zgodnie z art. 27b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu od podatku dochodowego. Dotyczy to zarówno osób prowadzących działalność gospodarczą jak i tych będących pracownikami.
W przypadku osób zatrudnionych – pracowników, składki odprowadza płatnik np. pracodawca, który wykazuje ich kwotę w przekazywanych pracownikom PIT-11. Kwota ta w całości obciąża pracownika i jest potrącana z jego wynagrodzenia brutto.
Wykazana w PIT-11 kwota pobranych przez płatnika składek jest ograniczona do wysokości 7,75% podstawy wymiaru i w całości podlega odliczeniu od podatku. By tą kwotę odliczyć należy ująć ją w zeznaniu rocznym.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą również mogą odliczyć od podatku dochodowego składki na własne ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru, pod warunkiem, iż zostały one zapłacone. Odliczenie składki zdrowotnej od podatku może zostać dokonane zarówno przez przedsiębiorcę rozliczającego się na zasadach ogólnych jak i kartą podatkową, podatkiem liniowym oraz ryczałtem ewidencjonowanym. Prawem do odliczenia są dokumenty potwierdzające dokonanie zapłaty składek zdrowotnych w danym roku rozliczeniowym
- Ulga prorodzinna (na dzieci)
Ulga prorodzinna daje możliwość rodzicowi bądź rodzicom odliczania od podatku określonej kwoty, której wysokość uzależniona jest wprost od liczby wychowywanych dzieci oraz długości okresu (liczonego w miesiącach, a czasem w dniach), w jakim dzieci pozostawały pod opieką. W przypadku niemożności skorzystania z ulgi w pełnej wysokości z powodu odprowadzenia zbyt niskiego podatku, kwota różnicy między wysokością należnej ulgi a rzeczywiście rozliczonej po spełnieniu dodatkowych warunków, wypłacona zostanie korzystającemu z ulgi rodzicowi dziecka w formie transferu środków z urzędu skarbowego.
W zeznaniu za rok 2017 (składanym w roku 2018) podatnik może odliczyć:
- 92,67 zł miesięcznie, czyli do 1112,04 zł rocznie z tytułu ulgi prorodzinnej na wychowywanie jednego dziecka spełniającego warunki ulgi – przy założeniu, że dochód podatnika po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne nie przekracza łącznie 112.000 zł, a niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł,
- 92,67 zł miesięcznie, czyli do 1112,04 zł rocznie na drugie dziecko,
- 166,67 zł miesięcznie, czyli do 2000,04 zł rocznie na trzecie dziecko,
- 225,00 zł miesięcznie, czyli do 2700,00 zł rocznie z tytułu wychowania czwartego i kolejnego dziecka.
Odliczenie na dzieci przysługuje rodzicom sprawującym władzę rodzicielską, a także opiekunom prawnym dziecka (jednak tylko w wypadku, gdy dziecko z nimi zamieszkuje) oraz, jeśli żyje ono w rodzinie zastępczej – rodzicom zastępczym. Z odliczenia nie mogą korzystać rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej.
Możliwość skorzystania z ulgi na dziecko wiąże się przede wszystkim z wiekiem dziecka, którego ulga ma dotyczyć. W przypadku dzieci otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną – nie występują żadne ograniczenia wiekowe.
W przypadku dzieci uczących się lub studiujących – ograniczeniem jest wiek 25 lat oraz warunek nieuzyskania dochodu wyższego niż 3089 zł w czasie roku fiskalnego. By zapewnić możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej, dorosłe dzieci muszą kształcić się w jednostce edukacyjnej, o której mowa w ustawie o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy.
Informacje dotyczące ulgi prorodzinnej należy umieścić w odpowiednich rubrykach w formularzu PIT-36 lub PIT-37. Właściwy uldze na dziecko jest także załącznik PIT-O, który powinien zostać dołączony do deklaracji.
- Ulga abolicyjna
Przeznaczona jest dla podatników uzyskujących zarobki z krajów, w stosunku do których obowiązuje zasada proporcjonalnego odliczenia podatku. Jej wartość wyrównuje zastosowanie tej zasady z korzystniejszą dla podatnika zasadą zwolnienia z progresją.
Metoda odliczenia proporcjonalnego polega na opodatkowaniu w Polsce całego dochodu osiągniętego przez podatnika (tego w Polsce plus tego za granicą), a następnie odjęciu od tak obliczonego podatku podatku zapłaconego za granicą, jednak nie więcej niż limit odliczenia. Metoda ta ma również zastosowanie, gdy w Polsce nie osiągnięto żadnych dochodów.
Limit odliczenia: podatek wg skali *(dochód zagraniczny/dochód łączny)
Czy obowiązują jeszcze inne ulgi?
Niektóre ulgi nie obowiązują od lat, ale w rozliczeniu pit 2017 (pit 37, pit, 36, pit 28) mogą korzystać z nich podatnicy na zasadzie praw nabytych: ulga odsetkowa, ulga aktywizacyjna, ulga mieszkaniowa i budowlana.
Powyzszy materiał został przygotowany na podstawie informacji zamieszczonych na stronach Ministerstwa Finansów www.finanse.mf.gov.pl , a także na stronach tematycznych: www.pitax.pl, www.bankier.pl, www.e-pity.pl, www.poradnikprzedsiebiorcy.pl